Wat is democratisch onderwijs?

WAT IS DEMOCRATISCH ONDERWIJS?

Er zijn er twee pijlers waarop alle democratische scholen, wereldwijd, zijn ingericht. Vervolgens vult elke democratische school de leeromgeving op eigen wijze in. De onderstaande uitleg komt van de website www.democratischescholen.nl, waar de aangesloten democratische scholen van Nederland allemaal consent aan hebben gegeven:

DE PIJLERS

Een democratische school is een leergemeenschap gebaseerd op twee pijlers:

  • Vrijheid: leerlingen leren zelfgestuurd
  • Gelijkwaardigheid: leerlingen kunnen meebeslissen over de invulling van de leeromgeving

Kinderen op democratische scholen kiezen zelf hoe ze hun schooltijd doorbrengen, welke interesses ze volgen en hoe ze zich voorbereiden op hun leven na de school. Leren kan plaatsvinden in een les, net zoals op conventionele scholen. Tegelijkertijd beschikken kinderen over de vrijheid om zichzelf op geheel eigen wijze te ontwikkelen, bijvoorbeeld door zelfstudie, onderzoek via internet, stage, vrijwilligerswerk, museumbezoek, te spelen, te reizen en gesprekken te voeren met vrienden en/of de staf.

Een democratische school is een leergemeenschap waarin de rechten en meningen van alle leden worden gerespecteerd. Door middel van schoolvergaderingen kunnen kinderen en volwassenen op een gelijkwaardige manier – ongeacht leeftijd of functie – praten en besluiten over o.a. schoolregels, aanschaf van materialen, uitjes en inzet van (vak)docenten.

Het resultaat: authentieke, open-minded, verantwoordelijke personen die weten hoe ze hun mening moeten uiten en kunnen luisteren naar die van anderen. Actieve wereldburgers die dichtbij zichzelf staan en zich kunnen manifesteren in een moderne democratische samenleving.

Zie de video voor meer uitleg over de pijlers van democratisch onderwijs.

Historie Democratisch onderwijs

Democratisch onderwijs zoals wij dit nu kennen, bestaat al ruim 100 jaar. De oudste en bekendste democratische school is Summerhill School in Engeland, en werd in 1921 opgericht. In de jaren 60 groeide de populariteit mede in Amerika en niet lang daarna startten ook in Nederland de eerste scholen in Nederland.

De meeste van die scholen bestaan inmiddels niet meer. De komst van dit democratisch onderwijs, onder de naam Iederwijs, werd destijds niet altijd even hartelijk ontvangen. De vrijheid waarin kinderen op Iederwijs scholen konden leren en het volledig vertrouwen in het leerproces van een kind lag niet in lijn op de ontwikkelingen binnen het reguliere onderwijs, waar de wens om meer te toetsen en te sturen naar vooraf bepaalde resultaten hoger lag.

Toch bleek het onderwijsconcept definitief voeten aan de grond te hebben en wel degelijk geschikt te zijn voor vele kinderen. Inmiddels is het aantal democratische scholen in Nederland gestaag gegroeid, waarvan de oudste dit jaar 25 jaar bestaat en de jongste net haar deuren heeft geopend.

De eerste democratische school in Den Haag bestaat nu 17 jaar. Het is dit TEAM dat de nieuwste democratische school zal vormgeven.

Meer informatie over democratisch onderwijs